Korona ve Hipertansiyon

Yaşamımızı etkileyen Korona salgını başladığı zaman yüksek tansiyon, kalp ve şeker hastalığı olanlarda enfeksiyonun çok daha ağır seyrettiği bilgileri yayınlanmış, bu hastalıklara sahip olan kişilerde büyük bir paniğin oluşmasına neden olmuştur. Ardından yaşlılar yanında kronik hastalığı olan kişilerin de sokağa çıkması yasaklanmıştır. Peki, bu bilgiler ne kadar doğrudur, şimdi onu tartışalım.

Korona salgınında kronik hastalıkların risk oluşturduğu düşüncesinde iki faktör rol oynamıştır. Birincisi Korona enfeksiyonu olanlarda, görece olarak yüksek tansiyon, kalp hastalığı ve şeker hastalığının daha fazla görüldüğü yayınlanmıştır. İkincisi ise ağır seyreden ve ölen Covid-19 hastalarında ritm bozukluğu, kalp yetmezliği ve kalbin aniden durması gibi durumlar fazla görülmüştür. Tabi salgının başlangıcında elde edilen bu bilgiler herhangi bir bilimsel araştırmadan ziyade hekimlerin gözlemlerine dayanmaktadır. Salgın hızla yayıldığı için bu bilgileri kontrol etmek mümkün değildi. Zaman geçtikçe çalışmaların bilimsel niteliği artmakta, daha doğru bilgiler elde edilmektedir.  

Yapılan birçok araştırmada mevsimsel grip salgını dönemlerinde de gribe bağlı kalp hastalıklarının arttığı gösterilmiştir. Ayrıca kalp hastalığı olan kişilerde grip ağır seyreder. Nihayetinde Covid-19 da bir üst solunum yolları enfeksiyonu virüsüdür. Bu nedenle kalp hastalığı olanlarda bu enfeksiyonun daha ağır seyretmesi beklenen bir sonuçtur. Korona, yani Covid-19 virüsü diğer grip virüslerinden farklı olarak, hücrelere ACE2 dediğimiz bir enzim aracılığıyla girer. İşte bu enzimin kalp, bağırsak, böbrek ve akciğer hücrelerinde fazla görüldüğü birçok çalışmada rapor edilmiştir. Covid-19 virüsünün bu enzim aracılığıyla hücrelere girerek mevsimsel grip virüslerinden daha ağır bir hastalık tablosuna yol açtığı ileri sürülmektedir.

Amerika, Avrupa ve Asya’dan vakaların derlendiği bilimsel bir çalışmada Korona enfeksiyonu ile kalp hastalıklarının ilişkisi araştırılmıştır. 8900 hastayı içeren bu çalışmada, korona enfeksiyonunun ağır seyrettiği klinik durumlar şu şekilde sıralanmıştır: İleri yaş (65’in üstü), koroner kalp hastalığı, kalp yetmezliği, ritm bozuklukları, kronik akciğer hastalıkları ve halen sigara içilmesi. Bu araştırmada elde edilen bulgulardan birisi de, hipertansiyon, şeker hastalığı ve kolesterol yüksekliğinin Covid-19’a bağlı ölümlerde tek başlarına risk faktörü olarak tespit edilmemesidir. Yalnız bu bilgi hastanelerden gönderilen veriler yetersiz olduğu için tam olarak doğrulanamamış ve ana çalışmada yayınlanmamıştır.

Tekrar konumuza dönersek, Korona salgını birden başladı ve tüm ülkelerde hızlıca yayıldı. Tıp dünyası da bu salgına hazırlıksız yakalandı, ilk günlerde büyük bir şaşkınlık yaşandı. Bu şaşkınlığı üzerilerinden hızla atarak, başta hekimler olmak üzere sağlık çalışanları hasta takip ve tedavisinde fedakarca çalışmaya başladılar. Bunun yanında Korona hastalığını tanıma, kronik hastalıklarla ilişkisi, tedavi konusunda da çok sayıda araştırma yürütülmekte, yeni çalışmalar yayınlanmaktadır. Bu çalışmalarda bazen çelişkili sonuçlar elde edilmektedir. Benim düşünceme göre hipertansiyon tek başına Covid-19 enfeksiyonlarının kötü gidişinde risk oluşturmaz. Ancak hipertansiyon, kalp ve damar hastalıklarının en önemli risk faktörüdür. Bu hastalıklara yol açtığı zaman Korona enfeksiyonunda risk büyümektedir.  Yukarıda bahsettiğim çalışmadaki bilgiler kısmen bu görüşümü doğrulamaktadır. Tabi bu görüşümün başka çalışmalarla desteklenmesi gerekmektedir. Zamanla daha güvenilir bilgilere ulaşacağımızı düşünüyorum.

Sonuç olarak, hipertansiyon hastalarının korku ve kaygıya kapılmalarına gerek yoktur. Eğer kalp ve damar hastalığı oluşmamışsa, Korona enfeksiyonunun ağır seyredeceği konusunda kanıtlanmış bilgi mevcut değildir. Ayrıca her kalp hastasında da Korona ağır seyredecek diye bir durum söylenemez. Ancak bu hastalarda risk yüksektir. Bu salgında bağışıklık sistemi önemli rol oynar. Bağışıklık sistemini etkileyen çok sayıda faktör vardır. Bu nedenle hem hipertansiyon ve hem de kalp hastalığı olanlar doktorun tavsiye ettiği ilaçlarını kullanmaları, salgınla ilgili tavsiye edilen tedbirlere sıkı uyum göstermeleri çok önemlidir.

Kaynak:

Cardiovascular Disease, Drug Therapy, and Mortality in Covid-19. Mandeep R. Mehra, M.D. et.al. https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa2007621